مفصل فکی یا TMJ در حقیقت فک پایین را به جمجمه متصل می کند و در جلوی گوش قرار می گیرد که توسط این مفصل فک پایین حرکات مختلف را می تواند انجام دهد مانند؛صحبت کردن ،جویدن ،خمیازه کشیدن….
بعصی افراد به هنگام حرکات فکی درد دارند ویا اطراف مفصل فکی گیجگاهی آن هادردناک می شود به این حالت TMD گویند یعنی اختلالات مفصل فکی.
مشکلات مفصل فکی می تواند فک و عضلات صورت ،کتف ،سر و گردن را تحت تاثیر قرار دهد.علائم شایع عبارتند از درد مفصل فکی که در ناحیه جلوی گوش می باشد ،درد عضلانی ،سردرد ،صدای مفصل فکی و مشکل در باز کردن کامل دهان و یا قفل شدن فک می باشد..در اغلب موارد علائمTMD خفیف هستند و و زود گذر و اغلب بدون مراجعه به دندانپزشک خودبخود بهبود می یابند.گاهی بیماری TMD برای مدت طولانی باقی می ماند و درد مزمن ایجاد می کند که ممکن است در صحبت کردن و غذا خوردن و قورت دادن فرد ایجاد اختلال کند که می تواند بر روی سلامت کلی شخص اثر گذار باشد.
شایعترین علامت اختلالات مفصل فکی، انقباض و گرفتگی عضلانی است که با استرس تحریک می شود.زمانی که فرد در شرایط استرس باشد ممکن است با فشار دادن و کشیدن دندان ها روی هم باعث خستگی عضلات شود که می تواند شروع دوره اسپاسم عضلانی، آسیب بافتی و درد عضلانی باشد.
بیماری مفصل فکی می تواند به دلیل مشکل داخلی مفصل نیز باشد مانند؛
۱ ضربه به مفصل یا بافت های اطراف آن
۲مشکلات مربوط به شکل مفصل فکی
۳بیماری های مفصلی مثل استئوآرتریت یا آرتریت روماتوئید
اگرچه روشی برای تشخیص بیماری مفصلی وجود ندارد دندانپزشک می تواند با انجام آزمایشات کلینیکی و پرسش در مورد تاریخچه قبلی مشکل، به نتایجی دست یابد.در بعضی موارد رادیوگرافی ،سی تی اسکن و یا MRI می تواند برای تشخیص مشکلات استخوان و بافت های اطراف مفصل به کار رود.
علائم اختلالات مفصل گیجگاهی فکی معمولا بدون درمان بهبود می یابد.درمان ساده خانگی اغلب درد خفیف را تسکین می دهد که در اینجا چند راه حل ساده ذکر می شود:
-به مفصل فکی استراحت بدهید.(با محدود کردن حرکات فکی)
-برای مدت کوتاهی از دارو استفاده کنید تا تورم و التهاب را کاهش داده و یا عضلات را شل کند.
-می توانید از کمپرس سرما یا گرما به مدت ۱۵ دقیقه روزی چند بار استفاده کنید اگر درد را بهتر می کند ،می توانید به تناوب از کمپرس سرما و گرما استفاده کنید.زمانی که از این کمپرس ها استفاده می کنید دهانتان را به آرامی باز و بسته کنید.
-غذاهای نرم بخورید و ازخوردن غذاهای جویدنی و آدامس اجتناب کنید.
فیزیوتراپی و دیگر روش هایی که باعث کاهش استرس می شوند به کاهش درد و مشکلات مفصل فکی کمک می کنند. در صورتی که این روش های درمانی تداوم یابند مانع بازگشت علائم می شوند. اگر درد شدید یا مزمن باشد ممکن است پزشک درمان های دیگری را پیشنهاد کند.
اسپلینت ها(splints) که همچنین بایت پلیت نامیده می شوند یک درمان شایع برای اختلالات مفصل گیجگاهی فکی می باشد.اسپلینت هابه صورت یک قطعه پلاستیک شفاف هستند که بین دندان های بالا و پایین قرار می گیرند و به کاهش فشار و سایش دندان ها بر روی هم کمک می کنند.
جراحی دراغلب موارد برای درمان اختلالات مفصل فکی به کار نمی رود و مزایای کمی دارد.دردهای مزمن مفصل فکی میتواند به افسردگی ،اضطراب و دیگر مشکلات منتهی شود.در این موارد می توانید با پزشک مشاوره کنید تا دارو درمانی یا دیگر درمان های PSYCHOLOGIC را پیشنهاد کند.
عواملی که ریسک اختلالات مفصل فکی را بالا میبرد:
-استرس و اضطراب میتواند باعث انقباض عضلات صورت وفک شود.
-عادت های تکرار شونده مانند فشار دادن دندان ها روی هم.زیاده روی در جویدن آدامس.خوردن غذاهای سفت و جویدن ناخن.
-عادت هایی که باعث انقباض عضلات صورت می شوند مانند:خوابیدن بر روی یک طرف صورت و یا خوابیدن با دهان باز.زیاد باز کردن دهان در هنگام خمیازه کشیدن یا آواز خواندن و یا بالا نگه داشتن سر به وسیله تکیه دست بر روی چانه
-آسیب به فک یا سر می تواند ایجاد اختلال در عملکرد مفصل گیجگاهی فکی کند.زیاد باز نگه داشتن فک در طول کار دندانپزشکی و یا جراحی ممکن است منجر به آسیب مفصل فکی یا انقباض عضلات فک شود.
-سن و جنس.مشکلات مفصل گیجگاهی فکی بیشتر در بین جوانان و در زنان(بین ۲۰ تا ۵۰ سال)دیده می شود.
به افرادی با مشکلات مفصل فکی توصیه می شود در ابتدا به دندانپزشک مراجعه کنند در صورت نیاز به درمان گسترده تر توسط دندانپزشک به متخصص بیماری های مفصلی(دندانپزشک متخصص)و یا جراح فک و صورت ارجاع داده شوند.
درمان های دارویی برای مشکلات مفصل فکی (که توسط پزشک تجویز می شود):
۱-داروهای غیر استروییدی ضد التهاب(NSAIDs) مثل ایبوپروفن یا ناپروکسن که برای کنترل درد و التهاب تجویز میشود و از شایع ترین داروها در این مورد می باشند.
۲-ضد درد های گروه نارکوتیک مانند استامینوفن کدئین که در موارد شدید و حاد تجویز می شود.
۳-شل کننده های عضلانی مانند دیازپام که در موارد اسپاسم های عضلانی طولانی مدت یا درد حاد تجویز می شود.چون این گروه از داروها اعتیاد آور و مسکن می باشد و می تواند ایجاد افسردگی کند باید در حداقل دوز(مقدار تجویزی)به کار رود و در طولانی مدت توصیه نمی شود.
۴-حداقل دوز تجویزی از داروهای ضد افسردگی مانند آمی تریپتیلین در موارد دردهای مزمن تجویز میشود این داروها ممکن است در مواردی که شخص خواب نا آرام داشته باشد که می تواند باعث دندان قروچه شبانه شود نیز تجویز میشود.
داروهای گروه NSAIDs در حقیقت اختلالات مفصل فکی را درمان نمی کند اما باعث کاهش درد و التهاب میشوند که معمولا این داروها به مدت ۱ تا ۲ هفته تجویز می شوند.
داروهای ضد افسردگی گاهی ممکن است توسط پزشک تجویز شود تا باعث درمان درد مزمن و یا دندان قروچه شبانه شود .
این مقاله صرفا جهت افزودن اطلاعات بازدید کنندگان گرامی می باشد و جایگزین توصیه های پزشک که مختص هر فرد است ،نمی باشد لذا در صورت وجود مشکل در مفصل فکی در ابتدا باید به دندانپزشک مراجعه کنید.
SOURCE:
Web MD Medical Reference from Healthwise
last updated:November 14.2014
